śnieżyczka przebiśnieg

Nazwa polska: śnieżyczka przebiśnieg       

Nazwa łacińska: Galanthus nivalis L.

Rodzina: Amarylkowate – Amaryllidaceae

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: NT

Ochrona prawna: ochrona częściowa

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Niewielka, dorastająca do 30 cm wysokości roślina cebulowa. Cebulka o średnicy 1-2 cm, okryta jasnobrązowa łuską. Liście wyrastające z cebulki zwykle dwa, rzadziej trzy lub cztery, równowąskie, mięsiste, niebieskozielone, ok 1 cm szerokie, u nasady objęte błoniastym, pochwiastym liściem pełniącym funkcję ochronną. Po kwitnieniu liście rozrastają się, dorastając do 24 cm długości Kwiaty pojedyncze na szczycie łodygi, zwisające, białe, pachnące, za młodu okryte dwoma podsadkami, które później zrastają się tworząc liść podkwiatkowy. Owoc to jajowata, zielona torebka.

Wieloletnia roślina należąca do tzw. geofitów wczesnowiosennych. Pączki okryte podsadkami zaczynają wyrastać nawet w styczniu, w pełni rozkwitają w kwietniu.

Siedlisko

Przebiśnieg rośnie w cienistych las, głównie w łęgach, grądach i buczynach. Preferuje gleby wilgotne, zasobne w próchnicę, o odczynie obojętnym lub zasadowym.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek środkowoeuropejskio-śródziemnomorski. Przez Polskę przebiega północna granica jego zasięgu.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce występuje głównie na południu, w górach, w pasie wyżyn i na Dolnym Śląsku. Na rozproszonych stanowiska spotykany w Wielkopolsce i na Polesiu. W północnej części kraju jedynie jako zdziczały z miejsc uprawy. Na Lubelszczyźnie podawany z Roztocza z okolic Kazimierza Dolnego nad Wisłą, Lublina i Grabowca.

 

Liczebność populacji

Zazwyczaj populacje przebiśniegów są liczne, zajmują kilku- a nawet kilkunastoarowe powierzchnie. Spotykane są również mniej liczebne populacje złożone z niewielkich skupisk lub nawet pojedynczych osobników.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

W przeszłości przebiśniegi,jako pierwsze kwitnące kwiaty i zwiastuny wiosny, były intensywnie pozyskiwane ze stanowisk naturalnych obecnie łatwiej dostępne na rynku są rośliny pochodzące z upraw. Obecnie zagrożeniem może być niszczenie stanowisk podczas wycinki lasów oraz w ogóle zmniejszanie się powierzchni starych lasów.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Dane publikowane:

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ