Nazwa polska: gorysz alzacki
Nazwa łacińska: Peucedanum alsaticum L.
Rodzina: Apiaceae, Umbelliferae – selerowate, baldaszkowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN
Kategoria zagrożenia w Polsce: EN
 |
Morfologia i biologia Roślina wieloletnia (hemikryptofit) dorastająca do 80 cm wysokości. Łodyga obła, dęta, górą bruzdkowana, silnie rozgałęziona, czasem czerwono nabiegła. Liście dolne długoogonkowe, 2-4-krotnie pierzaste, odcinki 1-go rzędu ogonkowe, ostatniego rzędu pierzasto nacinane, w dole klinowate, zakończone białawym ostrzem. Liście górne 1-2-krotnie pierzaste, o krótkich obłonionych pochwach. Baldachy liczne, 6-20 promieniowe. Pokrywy i pokrywki wielolistkowe, o listkach równowąskich, obłonionych. Kwiaty rozkwitające od lipca do września, o płatkach korony żółtych, eliptycznych. Owoce szerokoeliptyczne, ok 4 mm długie i 3 mm szerokie, silnie spłaszczone, skrzydlasto obrzeżone. |
|
Siedlisko Rośnie w suchych murawach i widnych zaroślach.
Rozmieszczenie geograficzne Gatunek eurosyberyjski. Występuje od Francji, przez po Kazachstan i środkowoeuropejską część Rosji.
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie Gorysz alzacki występuje jedynie na Lubelszczyźnie: we wschodniej części Wyżyny Lubelskiej oraz na Wyżynie Wołyńskiej. Rośnie w Dobrem koło Kazimierza Dolnego nad Wisłą, w Kątach i w Kornelówce koło Zamościa, w Wolwinowie koło Chełma, na Machnowskiej Górze oraz w Czumowie nad Bugiem.
Liczebność populacji Populacje w Wolwinowie i w Kornelówce liczą kilka osobników, pozostałe są większe, liczą po kilkadziesiąt, a nawet kilkaset osobników.
Zagrożenia i wskazania ochronne Goryszowi alzackiemu, podobnie jak wielu gatunkom murawowym, zagrażają zmiany zachodzące w jego siedliskach, czyli zarastanie muraw na skutek braku użytkowania. |
 |
Źródła informacji
Informacja ustna od:
Piotr Chmielewski, Anna Cwener
Dane publikowane:
Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ
Govaerts R (ed.). 2024. WCVP: World Checklist of Vascular Plants. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. [WWW document] URL http://sftp.kew.org/pub/data-repositories/WCVP/ [accessed 21 May 2024].
