sasanka łąkowa

Fot. Piotr Chmielewski

Nazwa polska: sasanka łąkowa

Nazwa łacińska: Pulsatilla pratensis

Rodzina: Ranunculaceae – jaskrowate

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Ochrona prawna: ochrona ścisła

 

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Roślina wieloletnia z palowym systemem korzeniowym. Łodyga silnie owłosiona długimi, białymi włoskami, o wysokości 8–25 cm. Liście odziomkowe są pierzastosieczne, złożone z długich, wąskich odcinków. Rozwijają się później niż głąbik. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki. Kwiaty są pojedyncze, zwieszone o dzwonkowatym kształcie, długości 3–5 cm. Okwiat złożony z 6 działek o różnych kolorach (niebieski, różowy, niebiesko-, czereono-, czarno- fioletowy). Wewnątrz niego liczne słupki i pręciki. Młode pączki są okryte długimi, białymi włoskami. Owocem jest niełupka z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są bowiem przez wiatr.

Kwitnie od kwietnia do czerwca. Często powtarza kwitnienie jesienią.

W Polsce występują dwie odmiany: var. pratensis i var. nigricans.

Siedlisko

Występuje w różnych zbiorowiskach muraw kserotermicznych, na świetlistych i suchych zboczach, w widnych borach sosnowych, słonecznych obrzeżach lasów i zarośli. Rośnie na różnego typu glebach płytkich, piaszczystych, kamienistych, suchych, w miejscach słonecznych.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w stanie dzikim w niemal całej Europie.

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce można ją spotkać na niżu oraz w południowym pasie wyżyn.

Liczebność populacji

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem dla tej rośliny jest naturalne zarastanie muraw, na których występuje, przez drzewa i krzewy oraz ekspansja wyższych traw.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006.

Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016.