tajęża jednostronna

Fot. Piotr Chmielewski

Nazwa polska: tajęża jednostronna

Nazwa łacińska: Goodyera repens (L.) R. Br.

Rodzina: Orchidaceae – Storczykowate

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: CR

Kategoria zagrożenia w Polsce: NT

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Bylina wysokości do 30 cm, gruczołowato owłosiona. Kłącze pełzające, rozgałęzione. Łodyga z różyczką liściową u nasady. Liście z mniej lub bardziej wyraźnymi siateczkowatymi nerwami, jajowatolancetowate w kształcie. Kwiatostan kłosokształtny, lekko spiralny lub jednostronny. Kwiaty białe, drobne, wyrastające w kątach przysadek. Kwitnienie w lipcu i sierpniu. Owocem jest rozdęta torebka. Gatunek rozmnaża się przez nasiona i podział kłączy (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).

Siedlisko

Na Lubelszczyźnie gatunek występujący w mszystych borach sosnowych, często z udziałem jodły.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Roślina o cyrkumborealnym typie zasięgu. Występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W roślina podawana ze stanowisk na terenie całego kraju z wyraźnym zagęszczeniem stanowisk w części północnej oraz w górach. W województwie lubelskim podawana m.in. ze stanowisk w Lasach Parczewskich, Włodawskich i kilku stanowisk na Roztoczu (Dane ATPOL). W ostatnich latach potwierdzona na 3 stanowiskach w Roztoczańskim Parku Narodowym, z których jedno, najmniejsze, zanikło.

 

Liczebność populacji

Na 2 roztoczańskich stanowiskach obserwuje się po kilkanaście rozet tajęży.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Gatunek zanikający w wyniku zmian w składzie drzewostanów – głównie ich grądowienia. Zagrażają mu także długotrwałe susze.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Informacje ustne od:

Bogusław Radliński

 

Dane publikowane

Piękoś-Mirkowa  H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.