turzyca delikatna

Nazwa polska: turzyca delikatna 

Nazwa łacińska: Carex supina Willd. ex Wahlenb.

Rodzina: Cyperaceae – ciborowate, turzycowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Kategoria zagrożenia w Polsce: EN

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Bylina (geofit) tworząca kępy i wydająca rozłogi okryte brunatnymi łuskami. Łodygi kwiatowe wzniesione, dorastające 5-20 cm wysokości, u podstawy otoczone liśćmi. Liście jasnozielone, 1-1,5 mm szerokie, krótsze od łodygi. Szczytowy kłos męski równowąski, pod nim 1-3 kuliste kłosy żeńskie. Przysadki jajowate z jasnym brzegiem i zielonym grzbietem, równe pęcherzykom. Pęcherzyki kulisto-jajowate, lśniące, żółto-brunatne z krótkim dzióbkiem.

Siedlisko

Turzyca delikatna rośnie w murawach, na skrajach widnych lasów i zarośli, głównie na glebach zasadowych wytworzonych z piasków ilastych, lessów i glin. Jest gatunkiem charakterystycznym związku Festuco-Stipion.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek eurosyberyjsko-irano-turański, występuje w środkowej i południowo-wschodniej Europie oraz w południowo-zachodniej Syberii.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce osiąga północną granicę zasięgu, występuje na pojedynczych stanowiskach nad Dolną Odrą, Dolną Wisłą oraz na obszarze Wyżyny Małopolskiej. Na Lubelszczyźnie podawana z okolic doliny Wisły: Kazimierza Dolnego, Męćmierza, Dobrego, Podgórza, Parchatki i Opoki oraz z Wirkowic, Gródka koło Hrubieszowa i Dobużka koło Łaszczowa.

 

Liczebność populacji

Populacje liczą zaledwie po kilka, kilkanaście osobników.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Głównym zagrożeniem dla turzycy delikatnej jest zanikanie jej siedlisk czyli widnych i ciepłych muraw. W celu zachowania gatunku konieczne są zabiegi ochrony czynnej powstrzymujące sukcesję naturalną na murawach kserotermicznych.

 

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

 

Informacja ustna od:

Dane publikowane:

Rutkowski L. 2014. Carex supina Wahlb. Turzyca delikatna w: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, IOP PAN Kraków,  s. 718-721.

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ