ostnica włosowata

Nazwa polska: ostnica włosowata 

Nazwa łacińska: Stipa capillata L

Rodzina: Poaceae – wiechlinowate

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: CR

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Trawa gęstokępkowa o wysokości 20-100 cm. Liście są szarozielone, dłuższe od źdźbeł. W nasadzie mają resztki starych pochew liściowych. Jej liście zwijają się podczas suszy, co chroni roślinę przed nadmierną utratą wody. Kłoski jednokwiatowe, duże tworzące wiechowaty kwiatostan. Plewy jednakowe, lancetowate w nasadzie owłosione o długości ok. 15 mm wyposażone w wiotką, krótszą od nich ość. Dolna plewka wyposażona jest w bardzo długą (8-15(25) cm), przeważnie skręconą, szorstką i nitkowatą ość z kolankowatym przegięciem. Owoc to ziarniak.

Kwitnie w czerwcu i lipcu. Źdźbła kwiatowe po uschnięciu zachowują się do następnego roku.

Siedlisko

Jest to charakterystyczny składnik muraw ostnicowych. Jest światłolubna i ciepłolubna. Występuje na skłonach wzgórz, suchych zboczach dolin rzecznych o południowej ekspozycji. Najczęściej rośnie na płytkich, gipsowych i węglanowych rędzinach inicjalnych i właściwych. Jest ważnym składnikiem zbiorowisk trawiastych nawiązujących do stepu ostnicowo-kostrzewowego.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w środkowej, wschodniej i południowej Europie, po Azję Środkową i Syberię.

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

Występuje na kilkudziesięciu stanowiskach, głownie w dolinie Wisły oraz dolnej Odry.

Liczebność populacji

Ostnica włosowata występuje zazwyczaj w kilkuset osobnikowych, kępiastych płatach, tworzących zwarte murawy.

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem dla niej jest zalesianie muraw, a także naturalne ich zarastanie zaroślami i lasem. Wymaga ochrony aktywnej przez stosowanie zabiegów powstrzymujących sukcesje drzew.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Fijałkowski D. 1958. Wykaz rzadszych roślin Lubelszczyzny cz. II. Fragm. Flor. Geobot. 3(2): 5-18.

Meusel H., Jäger E, Weiner T E. 1978. Vergleichende Chorologie der zentraleuropäischen Flora1, Karten, G. Fisher, Jena. s. 370.

Pawłowski Bogumił (red.) 1967. Flora Polska – Rośliny Naczyniowe Polski i Ziem Ościennych. 11. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Kraków. ss. 371.

Zając A., Zając M., 2009, Elementy geograficzne rodzimej flory Polski, Wydawnictwo Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, ss.93.

Zarzycki K. & Szeląg Z. 2006. Czerwona lista roślin naczyniowych w Polsce. W: Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda & Z. Szeląg (red.), Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Wyd. 3, Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, Kraków, s. 9-20.