cebulica dwulistna

Nazwa polska: cebulica dwulistna  

Nazwa łacińska:Scilla bifoliaL.

Rodzina: Asaragaceae – szparagowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Kategoria zagrożenia w Europie: LC

Ochrona prawna: częściowa

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Niewielka, dorastająca do 25 cm wysokości bylina cebulowa. łodyga obła, wyrastająca pojedynczo z cebuli, zielona, niekiedy czerwono nabiegła. Liście dwa, równowąskie, o kapturkowatym szczycie, otulające łodygą do połowy jej długości. Kwiaty na wyraźnych szypułkach zebrane w kwiatostan groniasty. Płatki okwiatu eliptyczne, niebieskie, pręciki o niebieskich pylnikach dorównują długością płatkom okwiatu. Owoc to trzykomorowa  torebka. Cebulica dwulistna jest geofitem wczesnowiosennym, wyrasta i kwitnie wiosną, najczęściej w kwietniu,  przed rozwojem liści na drzewach, latem części nadziemne zanikają, w ziemi pozostaje cebulka, z której wiosną ponownie wyrastają kwiaty.

Siedlisko

Rośnie w lasach bukowych i mieszanych, zaroślach i na łąkach, na podłożu wapiennym. Jest gatunkiem charakterystycznym klasy Querco-Fagetea.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Europie środkowej od Francji przez Niemcy, Czechy Słowację, Włochy Bałkany po dolinę Dniepru w południowej Ukrainie. W Polsce osiąga północną granicę swego zasięgu. Reprezentuje europejski umiarkowany, alpijsko-środkowoeuropejski element geograficzny (Zając, Zając 2009).

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce występuje przede wszystkim we wschodniej części Karpat (Beskid Środkowy, Pogórze Środkowobeskidzkie)  i w Kotlinie Sandomierskiej. Pojedyncze stanowiska ma również na Nizinie Śląskie, w Sudetach i w północno-zachodniej części kraju. Na Lubelszczyźnie znana jest ze stanowisk w okolicach Wojsławic i Majdanu Nowego (Suski, Grzywaczewski 2002) oraz ze Zwierzyńca (Kahan-Ryń 2020-inf. ustna)

 

Liczebność populacji

Na opisanych stanowiskach cebulica dwulistna występuje licznie, tworząc łany zajmujące kilkuarowe, a nawet hektrowe powierzchnie.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem dla cebulicy dwulistnej może być wykopywanie i przenoszenie jej do ogródków, a przede wszystkim bezpośrednie niszczenie jej siedlisk np. przy wycince drzew lub modernizacji dróg leśnych, przy których rośnie. W celu zachowania stanowisk gatunku należy zachować dotychczasowy sposób użytkowania siedlisk, w których on występuje.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Informacja ustna od:

Agnieszka Kahan-Ryń

Dane publikowane:

Suski T., Grzywaczewski G. 2002. Cebulica dwulistna Scilia bifolia w powiecie chełmskim Chrońmy Przyrodę Ojczystą  58(5) 99-101.

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ.