tojeść gajowa

Fot. Piotr Jagodziński

Nazwa polska: tojeść gajowa

Nazwa łacińska: Lysimachia nemorum

Rodzina: Primulaceae – pierwiosnkwate

 

Status i ochrona prawna: 

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Ochrona prawna: nie

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Wieloletnia roślina zielna z płożącymi pędami o długości do 15-30 cm. Pędy zakorzeniają się w dolnych węzłach. Liście naprzeciwległe i krótkoogonkowe, jajowate lub jajowatosercowate o długości od 2 do 4 cm, zaostrzone na końcach, błyszczące. Kwiaty pięciokrotne, wyrastają na cieniutkich szypułkach w pachwinach liści. Kielich głęboko podzielony na 5 segmentów. Żółta korona rozwarta o średnicy 10–13 mm. Owocem jest okrągława torebka na skręcającej się szypułce. Cała roślina jest naga. Kwitnie w okresie czerwiec – sierpień.

Siedlisko

Rośnie na glebach wilgotnych o odczynie zasadowym, na stanowiskach umiarkowanie cienistych lub w półcieniu. Występuje w żyznych lasach liściastych, głównie buczynie sudeckiej i karpackiej, jaworzynach, górskich lasach ziołowo-zaroślowych, nadrzecznej bagiennej olszynie górskiej. Gatunek wskaźnikowy starych lasów.

 

Rozmieszczenie geograficzne 

Zasięg gatunku obejmuje środkową i północną Europę w strefie umiarkowanej i Azję Mniejszą, jest dość powszechny na obszarach górskich.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce pospolita w Karpatach, Sudetach i na Kaszubach. Rozproszona w pasie wyżyn środkowopolskich, na Śląsku i w północno-zachodniej części kraju. Na Lubelszczyźnie na rozproszonych stanowiskach, głównie w obrębie Wyżyny Lubelskiej i Roztocza.

 

Liczebność populacji 

Przepraszamy, trwa aktualizacji informacji.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem jest zmiana warunków siedliskowych przez odnawianie i osuszanie terenów podmokłych.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Dane publikowane:

Leokadia Witkowska-Żuk. 2008, 2012, Atlas roślinności lasów. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.