Nazwa polska: buławnik mieczolistny
Nazwa łacińska: Cephalanthera longifolia (L.) FRITSCH
Rodzina: Orchidaceae- storczykowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN
Kategoria zagrożenia w Polsce: VU
Kategoria zagrożenia w Europie: LC
Ochrona prawna: ochrona ścisła
 |
Morfologia i biologia
Bylina wysokości do 60-70 cm o poziomym, silnie ukorzenionym kłączu. Łodyga gęsto ulistniona. Liście długości do 15 cm lancetowate, zaostrzone, obejmujące łodygę. Kwiatostan luźny. Kwiaty w liczbie do 15 śnieżnobiałe, lekko rozchylone. Warżka trójkątna, żółto omszona. Owocem jest torebka. Gatunek rozmnaża się generatywnie przez nasiona lub wegetatywnie. Kwitnie na przełomie maja i czerwca (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006), zapylany jest przez owady. Potrafi tworzyć mieszańce z pozostałymi przedstawicielami swojego rodzaju. Czasami wytwarza formy pozbawione chlorofilu z mniej lub bardziej zredukowanymi liśćmi. |
|
Siedlisko Na Lubelszczyźnie rośnie przede wszystkim w widnych partiach lasów nawiązujących do buczyny karpackiej Dentario glandulosae-Fagetum. Rzadziej spotykany na siedliskach antropogenicznych (przydroża, nasadzenia leśne). Preferuje gleby mineralno-próchniczne.
Rozmieszczenie geograficzne Gatunek reprezentujący element łącznikowy środkowoeuropejsko-śródziemnomorsko-irano-turański. Rozpowszechniony w Europie z wyjątkiem jej najbardziej wysuniętych na północ regionów. Na wschodzie sięga po Himalaje. Obecny też w północnej Afryce (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie W Polsce występuje głównie w południowej części kraju (Sudety, Karpaty, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska) (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006). Na Lubelszczyźnie spotykany rzadko, przeważnie na Roztoczu (Roztoczański Park Narodowy i jego otulina, okolice Siedlisk w gm. Lubycza Królewska). Izolowana populacja występuje na Równinie Łęczyńsko-Włodawskiej koło Sosnowicy.
Liczebność populacji Na stanowisku koło Sosnowicy obserwowano ok. 100 osobników w luźnym drzewostanie iglastym. Pozostałe populacje małe, złożone z najwyżej kilkudziesięciu roślin.
Zagrożenia i wskazania ochronne Gatunek zagrożony przede wszystkim przez zmiany siedliskowe (przebudowa drzewostanów). Większość Roztoczańskich populacji zabezpiecza Roztoczański Park Narodowy. Należy rozważyć ochronę populacji koło Sosnowicy w formie użytku ekologicznego. Stanowisko niedaleko Białego Słupa k. Zwierzyńca, znajdujące się w pasie drogowym, jest potencjalnie zagrożone przez prace ziemne.
|
 |
Źródła informacji
Wiaczesław Michalczuk
Dariusz Piasecki
Bogusław Radliński
Dane publikowane
Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.
