jastrzębiec żmijowcowaty

 Nazwa polska: jastrzębiec żmijowcowaty

Nazwa łacińska: Hieracium echioides LUMN., obowiązująca obecnie nazwa: Pilosella echioides (Lumn.) F.W.Schultz & Sch.Bip.

Rodzina: Asteraceae – astrowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Morfologia i biologia

Bylina o krótkim kłączu, bez rozłogów. Łodyga wysokości od 20 do 100 cm, wraz z liśćmi pokryta długimi białymi włoskami o zgrubiałej nasadzie; dołem gęsto ulistniona, ku górze liści mniej i mniejsze, a pod kwiatostanem łodyga bezlistna. Liście rozetkowe w czasie kwitnienia zamierają. Liście łodygowe od 3 do 17 cm długie, wąskolancetowate do wąskoeliptycznych, na szczycie zaostrzone lub tępe; pokryte włoskami długimi i gwiazdkowatymi. Kwiatostan złożony z (5) 10-70 koszyczków. Okrywy koszyczków cylindryczne lub jajowate, do 1,5 mm szerokie, ustawione dachówkowato. Kwiaty w koszyczku tylko języczkowate, intensywnie żółte, bez domieszki koloru czerwonego. Owocem cylindryczna niełupka ucięta na szczycie (bez dzióbka), z puchem kielichowym złożonym z nierozgałęzionych, sztywnych rudawożółtych lub brudnobiałych włosków.

Siedlisko Jastrzębiec żmijowcowaty rośnie w suchych, niezbyt zwartych murawach, na podłożu bogatym w węglan wapnia lub piaszczystym. Jest gatunkiem charakterystycznym związku Festuco-Stipion.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek eurazjatycko-kontynentalny występujący w środkowej i południowo-wschodniej Europie i Centralnej Azji.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce występuje w dolinie Wisły, dolnej Odry i na Dolnym Śląsku. Na Lubelszczyźnie spotykany w Małopolskim Przełomie Wisły, w dolinie Bugu w Gródku koło Hrubieszowa oraz w dolinie Wieprza koło Tarnogóry.

 

Liczebność populacji

Znane populacje są niezbyt liczne, po kilkadziesiąt osobników.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Głównym zagrożeniem dla jastrzębca żmijowcowatego jest brak wypasu i w konsekwencji sukcesja naturalna i zarastanie muraw. W celu zachowania gatunku konieczne jest prowadzenie zabiegów ochrony czynnej hamujących sukcesje na siedliskach muraw kserotermicznych.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Informacja ustna od:

Anna Cwener

Dane publikowane:

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ