kukułka krwista żółtawa

Nazwa polska: kukułka krwista żółtawa / kukułka żółtawa

Nazwa łacińska: Dactylorhiza incarnata (L.) ssp. ochroleuca(Boll) Hunt & Summ. / Dactylorhiza ochroleuca (Boll) Holub

Rodzina: Orchidaceae– Storczykowate

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Kategoria zagrożenia w Polsce: EN

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Morfologia i biologia

Bylina o palczasto podzielonych bulwach (cecha charakterystyczna storczyków z rodzaju kukułka Dactylorhiza). Łodyga pusta, sztywna, wysokości do 100 cm. Liście lancetowate do podługowolancetowatych, pozbawione plam. Kwiatostan walcowaty, licznokwiatowy i gęsty. Kwiaty bladożółte lub żółtozielonkawe, pozbawione rysunku (spotykane czasami formy albinotyczne kukułki krwistej typowej zwykle posiadają niewyraźne kreski i plamki na kwiatach). Kwitnienie w czerwcu. Roślina rozmnaża się przez nasiona (Piękoś- Mirkowa, Mirek 2006).

Siedlisko

Na Lubelszczyźnie gatunek wykazywany z torfowisk przejściowych, wilgotnych łąk trzęślicowych i młak niskoturzycowych na podłożu węglanowym.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Roślina o zasięgu alpejsko-północnoeuropejskim (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce podgatunek potwierdzono po 2000 roku z ok. 20 stanowisk, zlokalizowanych niemal wyłącznie we wschodniej części kraju. W woj. lubelskim stwierdzono jego obecność w Poleskim Parku Narodowym, na chełmskich torfowiskach węglanowych (Polesie Wołyńskie) oraz w dolinie rzeki Sieniochy k. Śniatycz (Wyżyna Wołyńska). Nie udało się odnaleźć stanowisk z okolic Górecka Starego (Czarnecka, Janiec 2002) ani spod Tarnogrodu (w okolicy znaleziono jedynie albinotyczne osobniki kukułki krwistej typowej).

 

Liczebność populacji

Najobfitsze populacje liczą po kilkaset osobników. Najmniejsza populacja w dolinie Sieniochy liczy kilkadziesiąt osobników.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Najobfitsze stanowiska są chronione w formie rezerwatów i Poleskiego Parku Narodowego. Mimo tego zagrażają im zmiany roślinności w zwykle nieużytkowanych wilgotnych łąkach oraz obniżanie się lustra wody związane z działalnością kopalni węgla w Bogdance. Stanowisko w dolinie Sieniochy zasługuje na objęcie ochroną rezerwatową.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Informacje ustne od:

Wiaczesław Michalczuk

 

Dane publikowane

Czarnecka B., Janiec B. 2002. Przełomy rzeczne Roztocza jako modelowe obiekty w edukacji ekologicznej. Wyd. UMCS, Lublin.

Piękoś-Mirkowa  H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.

Bernacki L. 2014. Kukułka krwista żółtawa Dactylorhiza incarnata ssp. ochroleuca (W:) Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków, s. 764-766.