pszonak pannoński

 

Fot. Wiaczesław Michalczuk

Nazwa polska: pszonak pannoński

Nazwa łacińska: Erysimum odoratum Ehrh.

Rodzina: Brassicaceae,  Cruciferae – kapustowate, krzyżowe

 

Status i ochrona prawna: 

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: CR

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Ochrona prawna: nie

Morfologia i biologia

Szarozielona roślina dorastająca do 30-100 cm. Łodyga kanciasta, pojedyncza, rzadko rozgałęziona górą, wyprostowana pokryta włoskami. Liście lancetowate, odlegle ząbkowane, pokryte włoskami gwiazdkowatymi. Dolne liście na ogonkach, górne siedzące. Kwiaty pachnące. Działki kielicha zielone, o długości 7-10 mm. Płatki korony intensywnie żółte, o długości 12-17 mm. Szypułki o długości 3-5 mm. Owoc to czterograniasta łuszczyna osadzona na długiej szypułce (4-8 mm), pokryta dwudzielnymi, wrzecionowatymi, przyczepionymi środkiem włosami. Kwitnie od czerwca do lipca. Roślina roczna niekiedy dwuletnia (hemikryptofit).

Siedlisko

Rośnie na skałach i murawach kserotermicznych na wapiennym podłożu.

 

Rozmieszczenie geograficzne 

Gatunek środkowoeuropejsko-pontyjsko-pannoński. Jako gatunek rodzimy występuje na ograniczonym obszarze Europy: od Francji po Ukrainę.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce niewielka liczba stanowisk zlokalizowanych głównie na Wyżynie Małopolskiej.  Na Wyżynie Lubelskiej i Polesiu Wołyńskim ma pojedyncze stanowiska. Podawany był ze Stawskiej Góry koło Chełma, Lublina i Krasnego koło Izbicy. W ostatnich latach obserwowany na Machnowskiej Górze, w Żurawcach i Kątach koło Zamościa.

 

Liczebność populacji 

Populacje pszonaka pannońskiego liczą zwykle po kilka, kilkanaście osobników. 

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem dla gatunku jest zanikanie jego siedlisk: zarastanie muraw kserotermicznych.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

 

Źródła informacji

Informacja ustna od:

 

 

Dane publikowane:

Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, A. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001

Flora Polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom I – IV, opracowanie zbiorowe, Kraków, Akademia Umiejętności w Krakowie