storczyk cuchnący

Nazwa polska: storczyk cuchnący / koślaczek cuchnący

Nazwa łacińska: Orchis coriophora L. / Anacamptis coriophora (L.) Bateman, Pridgeon, Chase

Rodzina: Orchidaceae – storczykowate

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: RE

Kategoria zagrożenia w Polsce: CR

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Bylina wysokości 15-40 cm o 2 owalnych bulwach. Łodyga zaopatrzona w 1-4 wąskie liście skupione w dolnej części łodygi. Kwiatostan w formie kłosa, gęsty, wielokwiatowy. Kwiaty drobne, purpurowo-zielonkawe, nieprzyjemnie pachnące. Warżka wyraźnie 3-łatkowa. Storczyk cuchnący kwitnie w czerwcu. Owocem jest torebka długości do 10 mm (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).

 

Siedlisko

W Polsce gatunek podawany z łąk świeżych i ze zmiennowilgotnych łąk trzęślicowych (Bernacki i in. 2014)

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek o zasięgu śródziemnomorsko-środkowoeuropejskim, spotykany od Europy po Kaukaz i Azję Mniejszą (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce gatunek ginący. Z ponad 100 stanowisk, gatunek ocalał tylko na 3: na Nizinie Północnopodlaskiej, Nizinie Południowopodlaskiej i w Kotlinie Sandomierskiej (Bernacki i in. 2014). W województwie lubelskim w XX wieku gatunek podawano z okolic Puław i Ostrowa Lubelskiego oraz z okolic Aleksandrowa, Smólska i Różańca w rejonie Biłgoraja (Dane ATPOL). Od dawna niepotwierdzony pomimo poszukiwań.

 

Liczebność populacji

W okolicach Biłgoraja obserwowano po kilkanaście roślin (Bernacki i in. 2014).

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Gatunek zanika w wyniku zmian w użytkowaniu łąk.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Informacje ustne od:

Rafał Krawczyk

 

Dane publikowane

Piękoś-Mirkowa  H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.

Bernacki L., Adamowski W., Fiedor M. 2014. Storczyk cuchnący Orchis coriophora (W:) Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków, s. 774-776.