Nazwa polska: turzyca dwupienna
Nazwa łacińska:Carex dioica L.
Rodzina: Cyperaceae – ciborowate, turzycowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN
Kategoria zagrożenia w Polsce: VU
Ochrona prawna: gatunek objęty ochroną częściową
Morfologia i biologia
Jak sama nazwa wskazuje turzyca ta jest rośliną dwupienną, na jednym osobniku występują kwiaty męskie, na drugim kwiaty żeńskie. Nieliczne cienkie i gładkie, dorastające od 5 do 30 cm wysokości łodygi występują z rozłogów. Liście krótsze od łodygi, szydlaste, rynienkowate, z charakterystycznymi trzema nerwami. Kwiaty zebrane w szczytowe kłosy, bez podsadek. Kłosy z kwiatami męskimi, walcowate, cienkie, do 1,5 cm długie. Kłosy z kwiatami żeńskimi, gęstokwiatowe, jajowate, do 1 cm długie. Słupki o dwóch znamionach. Przysadki kwiatów męskich lancetowate, tępe, jasnobrązowe. Przysadki kwiatów żeńskich szeroko jajowate, brązowe, biało obrzeżone, nieco krótsze od pęcherzyków. Pęcherzyki jajowate, ciemnobrązowe, unerwione, nagle zwężone w krótki dzióbek, po dojrzeniu poziomo odgięte od osi kłoska.
Siedlisko Turzyca dwupienna rośnie na torfowiskach źródliskowych oraz na młakach zasobnych w materię organiczną. Preferuje podłoże zasadowe dobrze nawodnione przez wody wysiękowe lub źródliskowe, bogate w składniki mineralne, zwłaszcza w węglan wapnia.
Rozmieszczenie geograficzne Gatunek strefy umiarkowanej i borealnej (cyrkumborealny), występujący na półkuli północnej w Europie, Azji i Ameryce Północnej.
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie Występuje na rozproszonych stanowiskach na terenie całej Polski. Większe skupienie stanowisk ma na Pojezierzach Mazurskim i Pomorskim oraz na Śląsku. Nie podawana z obszaru Kotliny Sandomierskiej oraz z Bieszczad i Wschodnich Tatr. Na Lubelszczyźnie podawana z kilkunastu stanowisk skupionych w obrębie Roztocza i Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Obecnie znana z okolic Dołhobyczowa i z torowisk nad jeziorem Moszne.
Liczebność populacji Znane populacje są małoliczne.
Zagrożenia i wskazania ochronne Młaki niskoturzycowe, na których występuje turzyca dwupienna są bardzo wrażliwe na zmiany stosunków wodnych. Osuszenie, ale także zaprzestanie ekstensywnego użytkowania (koszenia) powoduje przekształcenie siedlisk i zanikanie typowych gatunków. |
Źródła informacji
Informacja ustna od:
Janusz Wójciak
Dane publikowane:
Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ