turzyca dwupienna

 Nazwa polska: turzyca dwupienna

Nazwa łacińska:Carex dioica L.

Rodzina: Cyperaceae – ciborowate, turzycowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Ochrona prawna: gatunek objęty ochroną częściową

 

Morfologia i biologia

Jak sama nazwa wskazuje turzyca ta jest rośliną dwupienną, na jednym osobniku występują kwiaty męskie, na drugim kwiaty żeńskie. Nieliczne cienkie i gładkie, dorastające od 5 do 30 cm wysokości łodygi występują z rozłogów. Liście krótsze od łodygi, szydlaste, rynienkowate, z charakterystycznymi trzema nerwami. Kwiaty zebrane w szczytowe kłosy, bez podsadek. Kłosy z kwiatami męskimi, walcowate, cienkie, do 1,5 cm długie. Kłosy z kwiatami żeńskimi, gęstokwiatowe, jajowate, do 1 cm długie. Słupki o dwóch znamionach. Przysadki kwiatów męskich lancetowate, tępe, jasnobrązowe. Przysadki kwiatów żeńskich szeroko jajowate, brązowe, biało obrzeżone, nieco krótsze od pęcherzyków. Pęcherzyki jajowate, ciemnobrązowe, unerwione, nagle zwężone w krótki dzióbek, po dojrzeniu poziomo odgięte od osi kłoska.

Siedlisko

Turzyca dwupienna rośnie na torfowiskach źródliskowych oraz na młakach zasobnych w materię organiczną. Preferuje podłoże zasadowe dobrze nawodnione przez wody wysiękowe lub źródliskowe, bogate w składniki mineralne, zwłaszcza w węglan wapnia.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek strefy umiarkowanej i borealnej (cyrkumborealny), występujący na półkuli północnej w Europie, Azji i Ameryce Północnej.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

Występuje na rozproszonych stanowiskach na terenie całej Polski. Większe skupienie stanowisk ma na Pojezierzach Mazurskim i Pomorskim oraz na Śląsku. Nie podawana z obszaru Kotliny Sandomierskiej oraz z Bieszczad i Wschodnich Tatr. Na Lubelszczyźnie podawana z kilkunastu stanowisk skupionych w obrębie Roztocza i Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Obecnie znana z okolic Dołhobyczowa i z torowisk nad jeziorem Moszne.

 

Liczebność populacji

Znane populacje są małoliczne.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Młaki niskoturzycowe, na których występuje turzyca dwupienna są bardzo wrażliwe na zmiany stosunków wodnych. Osuszenie, ale także zaprzestanie ekstensywnego użytkowania (koszenia) powoduje przekształcenie siedlisk i zanikanie typowych gatunków.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

 

Informacja ustna od:

Janusz Wójciak

Dane publikowane:

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ