turzyca strunowa

Nazwa polska: turzyca strunowa

Nazwa łacińska: Carex chordorrhiza L.

Rodzina: Cyperaceae – ciborowate, turzycowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Kategoria zagrożenia w Europie: LC

Kategoria zagrożenia na Świecie: LC

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Turzyca strunowa jest byliną dorastającą do 30 cm wysokości, z charakterystycznymi  długimi, płożącymi się rozłogami. Z węzłów na rozłogach wyrastają różyczki liściowe z pędami kwiatostanowymi, zwykle dwa razy dłuższymi od liści. Liście niemal płaskie, na brzegach szorstkie, ustawione w wyraźnych trzech prostnicach. Kwiatostan turzycy strunowej tworzy od  2 do 5 kłosków skupionych w nibygłówkę. Kłoski są obupłciowe, czyli z kwiatami zarówno męskimi, jak i żeńskimi. Przysadki pod pęcherzykami  jajowate, czerwonobrązowe, z wąskim białym obrzeżeniem, mniej więcej długości pęcherzyków. Pęcherzyki szeroko jajowate, żółtawe lub ciemnobrązowe, wyraźnie unerwione, nagle zwężone w dwuzębny dzióbek.

 

Siedlisko

Turzyca strunowa rośnie na ubogich lub średnio żyznych, dobrze uwodnionych torfowiskach przejściowych, rzadziej na torfowiskach wysokich i w borach. Jest gatunek charakterystycznym zespołu Caricetum chordorrhizae.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek strefy umiarkowanej i borealnej (cyrkumborealny), występujący w północno-wschodniej Europie, północno-Zachodniej Azji oraz w Ameryce Północnej.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

Turzyca strunowa jest gatunkiem rzadkim, w Polsce osiąga południowo-zachodnią granicę swego zasięgu. Występuje w północno-wschodniej Polsce oraz na pojedynczych stanowiskach w północno-zachodniej i środkowej Polsce. Na Lubelszczyźnie turzyca strunowa podawana była z licznych stanowisk zlokalizowanych na Roztoczu i na Pojezierzu Łęczyńska-Włodawskim, obecnie potwierdzone są stanowiska na pojezierzu Łęczyńska-Włodawskim, na torfowiskach w otoczeniu jezior Bikcze, Moszne i Brzeziczno.

 

Liczebność populacji

Populacje są niezbyt obfite, turzyca strunowa tworzy niewielkie, zajmujące kilka metrów kwadratowych, płaty.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Gatunek zagrożony ze względu na zmiany stosunków wodnych na torfowiskach. Osuszanie torfowisk przyczynia się do wkraczania w nie drzew i krzewów,  natomiast zbyt wysoki poziom wody sprawia, że torfowiska ulegają przekształcaniu w szuwary. Oba zjawiska powodują ustępowanie turzycy strunowej. Dla zachowania turzycy strunowej kluczowe jest więc utrzymanie właściwych stosunków wodnych na jej stanowiskach.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

 

Informacja ustna od:

Janusz Wójciak

Dane publikowane:

Bloch-Orłowksa J., Kruszelnicki J. 2014. Carex chordorrhiza L. Turzyca strunowa w: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe, IOP PAN Kraków,  s.  695-697.

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ