Nazwa polska: zaraza niebieska
Nazwa łacińska: Orobanche purpurea JACQ./ Phelipanche purpurea (JACQ.) SOJÁK
Rodzina: Orobancheceae – Zarazowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: RE
Kategoria zagrożenia w Polsce: PCZL – CR, PCZKR – CR
Ochrona prawna: ochrona częściowa
 |
Morfologia i biologia Bylina wysokości 10-40 cm o owłosionych pędach barwy szarobrunatnej lub oliwkowo-brunatnej. Kwiatostan luźny, kłosowaty. Korona w górnej części purpurowo-niebieska z wyraźnym ciemniejszym unerwieniem. Znamię białe lub bladoniebieskie. Gatunek owadopylny, pasożytujący na krwawnikach Achillea. Podawany też z bylicy pospolitej Artemisia campestris (Piwowarczyk, Prajs 2014). |
Siedlisko
Brak danych na temat siedliska gatunku w woj. lubelskim. W innych częściach kraju obserwowany na odłogach (związek Arrhenatherion elatioris) i w murawach kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea (Piwowarczyk, Prajs 2014).
Rozmieszczenie geograficzne
Gatunek o zasięgu europejsko-zachodnioazjatyckim (Pusch, Günther 2009). Spotykany jest od wschodniej części Półwyspu Iberyjskiego po Kaukaz na południu i od Wysp Brytyjskich po Skandynawię na północy. Podawany też z północnej Afryki, Wysp Kanaryjskich i Ameryki Północnej (Kreutz 1995).
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie
Większość informacji o rozmieszczeniu gatunku w Polsce sprzed 2000 roku ma charakter historyczny. W północnej części kraju zaraza niebieska utrzymuje się na 2 stanowiskach: Zatoń Dolna w Dolinie Dolnej Odry i Sztum w Dolinie Dolnej Wisły. W Polsce południowej gatunek wykazany z Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w okolicach Chrzanowa i Balina. Stanowiska z Biebrzańskiego Parku Narodowego i Pojezierza Gnieźnieńskiego (Grodzisko Świętne) od dłuższego czasu nie zostały potwierdzone (Piwowarczyk, Prajs 2014). Na Lubelszczyźnie zarazę niebieską podawano z okolic Krasnegostawu na Wyżynie Lubelskiej (Fijałkowski 1994). Pomimo poszukiwań, dotychczas nie odnaleziono w naszym województwie stanowisk tego gatunku.
.
Liczebność populacji
Brak danych na temat liczebności populacji na Lubelszczyźnie.
Zagrożenia i wskazania ochronne
Brak danych.
Źródła informacji
Anna Cwener
Dane publikowane
Fijałkowski D. 1994-1995. Flora roślin naczyniowych Lubelszczyzny T. 1, 2. Lubelskie Tow. Nauk., Lublin.
Kreutz C. A. J. 1995. Orobanche. The European broomrape species. Central and northern Europe. Limburg.
Piwowarczyk R., Prajs B. 2014. Zaraza niebieska Orobanche purpurea Jacq. (W:) Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków, s. 469-471.
Pusch J, Günther KF. 2009. Orobanchaceae (Sommerwurzgewächse) (W:)
Hegi G. (red.) Illustrierte Flora von Mitteleuropa. Lieferung 1. Jena:
Weissdorn-Verlag. Vol 6/1A: 1–99.
