Nazwa polska: gnidosz królewski
Nazwa łacińska: Pedicularis sceptrum-carolinum L.
Rodzina: Scrophulariacae – trędownikowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN
Kategoria zagrożenia w Polsce: EN
Ochrona prawna: ochrona ścisła
 |
Morfologia i biologia Gnidosz królewski jest byliną. Liście odziomkowe są podługowate, nagie, pierzastodzielne o odcinkach jajowatych, karbowanych, zaokrąglonych. Liście łodygowe mniejsze, ustawione skrętolegle. Pęd kwiatowy nagi, rzadko ulistniony o wysokości do 1 m. Kwiaty są żółte, ustawione skrętolegle, zebrane w długi i luźny kłos. Korona kwiatu o długości 30-35 mm. Dolne kwiaty bardziej oddalone od siebie. Przysadki są krótsze od kwiatów. Liście odziomkowe namnażają się wegetatywnie, Pędy kwiatowe pojawiają się u niewielkiej części osobników. Kwitnie od czerwca do sierpnia. |
Siedlisko
Rośnie głównie na mechowiskach, minerotorficznych mszarach oraz torfowiskach przepływowych.
Rozmieszczenie geograficzne
Gatunek eurosyberyjski. Występuje w północno-wschodniej Europie Syberii i Azji środkowej. Izolowane stanowiska występują również na północnym przedpolu Alp.
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie
Przez Polskę przebiega zachodnia granice występowania gnidosza królewskiego. Stanowiska znane są głównie z wschodniej części kraju. Obecnie występuje tylko na Polesiu i Wyżynie Lubelskiej, Pojezierzu Wschodniosuwalskim oraz Kotlinie Biebrzańskiej. Najliczniejsze stanowiska gnidosza znajdują się na Polesiu Zachodnim i Polesiu Wołyńskim, w szczególności na równinie Łęczyńsko-Włodawskiej, Pagórach Chełmskich, w obniżeniu Dorohuckim i Obniżeniu Dubienki.
Liczebność populacji
w trakcie aktualizacji…
Zagrożenia i wskazania ochronne
Zagrożenie dla gatunku stanowi zanik siedlisk przez eksploatację torfu, odwodnienie torfu i sukcesję wierzby brzozy i olchy. Utrzymanie stanowisk wymaga ochrony czynnej. Ale przywrócenie właściwych stosunków wodnych i przeciwdziałanie eutrofizacji są trudnymi zadaniami.
Źródła informacji
