języczka syberyjska

Nazwa polska: języczka syberyjska

Nazwa łacińska: Ligularia sibirica (L.) CASS.

Rodzina: Asteraceae (Compositae) – astrowate (złożone)

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: CR

Kategoria zagrożenia w Polsce: EN

Kategoria zagrożenia w Europie: DD

Dyrektywa siedliskowa: II załącznik

Konwencja berneńska: +

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Wieloletnia roślina zielna, w okresie juwenalnym tworząca kępy z dużych sercowatych liści. Dolne liście długoogonkowe, ogonki oskrzydlone, górne liście łodygowe są coraz mniejsze i swoimi szeroko oskrzydlonymi ogonkami obejmują łodygę, najwyższe liście są siedzące. Pęd kwiatowy osiąga wysokość 0,5-1,5 m. Osibniki wtważają zwykle 2-5 takich pędów. Żółte kwiaty zebrane w koszyczki o średnicy 2–4 cm. Koszyczków tych na jednej roślinie jest do 30. Nasiona długości ok. 4 mm z puchem kielichowym rozsiewa wiatr.Kwitnie od połowy lipca do końca sierpnia. Kwiat wytwarza dopiero po 4-5 latach wegetacji.

Siedlisko

 Wymaga miejsc wilgotnych takich jak: torfowiska, podmokłe olszyny, źródliska, brzegi potoków. Lubi wilgotne i mokre gleby torfowe, wykształcone na podłożu zawierającym węglan wapnia. Rośnie na torfowiskach niskich i przejściowych.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Azji (Chiny, Kazachstan) oraz środkowej i wschodniej Europie, a także na Syberii.

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

To jedna z najrzadszych roślin w naszej florze. W skali kraju języczka była notowana na zaledwie kilku stanowiskach, wszystkie w obszarach występowania skał węglanowych. Na Lubelszczyźnie znajdują się aż dwa miejsca, gdzie rośnie populacja języczki. Są one objęte ochroną w obszarach Natura 2000 “Torfowisko Sobowice” oraz “Torfowiska Chełmskie”.

Z okolic Chełma była podawana w XIX w. , później długo nie potwierdzona i ponownie odnaleziona w latach 90-tych XX w.

Liczebność populacji

Wielkość populacji krajowych jest różna i liczą one od kilkunastu do nawet ponad tysiąca osobników, w przypadku stanowiska w Wielkopolsce.

Na Lubelszczyźnie, zarówno w okolicy Zawadówki, jaki i na Bagnie Serebryskim, w ostatnich latach obserwowano po kilkanaście osobników generatywnych.

Zagrożenia i wskazania ochronne

Zagrożeniem dla języczki syberyjskiej jest osuszanie torfowisk oraz sukcesja ziołorośli. Na wszystkich miejscach występowania niezbędna jest ochrona czynna. Zachowaniu gatunku nie sprzyjają też zmiany stosunków wodnych, spowodowane osuszaniem terenów.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

Źródła informacji

Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.

Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków.

Zając A., Zając. M. (eds.). 2001. Distribution Atlas of vascular plants in Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.