Nazwa polska: len złocisty
Nazwa łacińska: Linum flavum L.
Rodzina: Linaceae – lnowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU
Kategoria zagrożenia w Polsce: PCZK – VU
Ochrona prawna: ochrona ścisła
 |
Morfologia i biologia Bylina o wysokości 30-50 cm. Łodyga jest górą, w obrębie kwiatostanu rozgałęziona z oskrzydlonymi krawędziami. Liście ułożone skrętoległe, mają 3-5 nerwów i łopatkowaty kształt. U nasady zamiast przylistków mają dwa gruczoły. Kwiaty duże, żółte, w liczbie kilku zebrane w wierzchotkę na szczycie łodygi. Działki kielicha lancetowatojajowate, o gruczołowato orzęsionych brzegach. Gładkie, spłaszczone nasiona zamknięte w kulistej, na szczycie zaostrzonej torebce. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rozmnaża się wyłącznie przez nasiona. |
Siedlisko
Gatunek zachodniopontyjsko-pannoński, związany z murawami kserotermicznymi. Charakterystyczny dla związku Cirsio-Brachypodion pinnati (zwarte stepy łąkowe), zespołu Inuletum ensifoliae (zespół omanu wąskolistnego).
Rośnie na suchych oświetlonych zboczach najczęściej tam gdzie zachodzi erozja, na glebach zasobnych w węglan wapnia. Lubi miejsca z cienką pokrywą glebową, często rośnie bezpośrednio na kamienistym, wapiennym podłożu (margle, opoki).
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje od Turcji i rejonu Kaukazu poprzez południowo-wschodnią Europę po Polskę, Niemcy i Austrię na północy i zachodzie.
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie
Występuje na Wyżynie Małopolskiej i Lubelskiej oraz Roztoczu. Osiąga u nas północno-zachodnią granicę zasięgu. Na Lubelszczyźnie występuje na murawach kserotermicznych, najliczniej w okolicach Żmudzi (k. Chełma) i Kątów (k. Zamościa).
Stanowiska w Małopolskim Przełomie Wisły to sztuczne nasadzenia powstałe w wyniku przyrodniczego zagospodarowania nieczynnych kamieniołomów (Nasiłów i Piotrawin), które miały miejsce w latach 90. XX w.
Liczebność populacji
Populacje na Lubelszczyźnie liczą zazwyczaj od kilkudziesięciu do kilkuset osobników. Reintrodukowana populacja w Piotrawinie nadal utrzymuje się i liczy kilkadziesiąt osobników.
Zagrożenia i wskazania ochronne
Głównym zagrożeniem jest zanikanie siedlisk. Następuje to z powodu zalesiania lub samorzutnego zarastania drzewami i krzewami kserotermicznych muraw na których występuje, a czasami ich zamiany na pola uprawne.
Źródła informacji
Informacja ustna od:
Joanna Szkuat
Dane publikowane:
Cwener A., Sudnik-Wójcikowska B., 2012, Rośliny kserotermiczne, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa, s. 180.
Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.
Kaźmierczakowa R., Zarzycki K., Mirek Z. (red.) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Kraków.
Ignacy Kutyna, Katarzyna Malinowska, INULETUM ENSIFOLIAE KOZŁ. 1925 w obrębie opuszczonego kamieniołomu Piotrawin, położonego na krawędzi Wisły W: Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2012, Agric., Aliment., Pisc., Zootech. 296 (23), 53–80
Wołk A. 1996. Zalecenia oraz harmonogram prac rekultywacyjnych wyrobiska po kamieniołomie w Piotrawinie w roku 1996. Sprawozdanie. IUNG Puławy – maszynopis. Wołk A. 2000. Restytucja lnu złocistego (Linum flavum L.) na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Pamiętnik Puławski, 121, 59–65.
