pępawa różyczkolistna

 Nazwa polska: pępawa różyczkolistna

Nazwa łacińska: Crepis praemorsa (L.) Turcz.

Rodzina: Asteraceae – astrowate 

 

Status i ochrona prawna:

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Pępawa różyczkolistna jest byliną o krótkim kłączu i bruzdowanej, omszonej łodydze dorastającej do 70 cm wysokości. Liście ma podługowato eliptyczne lub odwrotnie jajowate, krótkoogonkowe, całobrzegie lub delikatnie ząbkowane, zebrane w przyziemną rozetkę. Koszyczki kwiatowe zebrane w groniasty kwiatostan. Kwiaty pojawiają się w maju i czerwcu, wyłącznie języczkowate, obupłciowe, jasnożółte. Owocki – obłe, żeberkowane niełupki opatrzone czysto białym puchem kielichowym, złożonym ze szczecinek tej samej długości nie rozgałęzionych piórkowato.

Siedlisko

Rośnie w murawach kserotermicznych, niekiedy na suchych łąkach, a także w ciepłych zaroślach oraz świetlistych, suchych lasach dębowych.

 

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek eurosyberyjski, występujący w Europie Środkowej i Wschodniej oraz w południowo-zachodniej części Syberii.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce dość rzadki występuje na rozproszonych stanowiskach na niżu, oraz sporadycznie w niższych położeniach górskich. Na Lubelszczyźnie pępawa różyczkolista podawana była z ponad 70 stanowisk. Obecnie znany z kilkunastu stanowisk: z Czumowa nad Bugiem, Broczówki, Skomoroch Małych, Rogowa i Czechówki k. Grabowca, Wirkowic, Winnej Góry k. Tomaszowa Lubelskiego i grądzików na torfowiskach w okolicach Chełma.

 

Liczebność populacji

Znane populacje są małe, liczą po kilka, kilkanaście osobników.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Głównym zagrożeniem dla pępawy różczykolistnej jest zanikanie jej siedlisk – zarastanie muraw kserotermicznych i suchych łąk. Dla zachowania gatunku potrzebne jest utrzymanie suchych, widnych i ciepłych siedlisk.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

 

Informacja ustna od:

Anna Cwener

Dane publikowane:

Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ