Nazwa polska: pierwiosnka wyniosła
Nazwa łacińska: Primula elatior (L.) Hill
Rodzina: Primulaceae – pierwiosnkowate
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU
Ochrona prawna: ochrona ścisła
 |
Morfologia i biologia Roślina wysokości 10-40 cm o przyziemnej różyczce liściowej. Ze środka różyczki wyrasta łodyga zwieńczona baldaszkowatym kwiatostanem. Liście jajowate, pomarszczone. Kwiaty 5-krotne, cytrynowożółte z pomarańczowym pierścieniem w gardzieli. Kwitnienie w kwietniu i maju. Owocem jest torebka (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).
|
Siedlisko
Na Lubelszczyźnie gatunek związany z lasami nawiązującymi składem gatunkowym do buczyny karpackiej Dentario glandulosae-Fagetum. Rośnie na zboczach wzgórz lub na krawędziach wąwozów w miejscach wilgotnych, na glebach próchnicznych bogatych w węglan wapnia.
Rozmieszczenie geograficzne
Roślina spotykana w Europie, na Kaukazie i w centralnej Azji (Piękoś-Mirkowa, Mirek 2006).
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie
W Polsce roślina spotykana głównie w południowej części kraju. W województwie lubelskim gatunek rzadki, podawany w XX wieku z nielicznych stanowisk zlokalizowanych na Grzędzie Sokalskiej, Działach Grabowieckich i w Kotlinie Hrubieszowskiej. W ostatnich latach gatunek potwierdzony w Roztoczańskim Parku Narodowym i w okolicach Bełżca k. Tomaszowa Lubelskiego.
Liczebność populacji
Populacje zazwyczaj niewielkie, liczące po kilka-kilkanaście roślin.
Zagrożenia i wskazania ochronne
Jedno ze stanowisk koło Bełżca zostało zniszczone w wyniku prac drogowych. Drugie zostało częściowo zniszczone podczas prac leśnych. Tylko stanowisko w Roztoczańskim Parku Narodowym wydaje się niezagrożone.
Źródła informacji
Informacje ustne od:
Bogusław Radliński
Dane publikowane
Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.
