pszeniec grzebieniasty

 

 

Nazwa polska: pszeniec grzebieniasty

Nazwa łacińska: Melampyrum cristatum

Rodzina: orobanchaceae – zarazowate

 

Status i ochrona prawna: 

Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: EN

Kategoria zagrożenia w Polsce: VU

Ochrona prawna: ochrona ścisła

Rys. Marta Sapko

Morfologia i biologia

Półpasożytnicza roślina jednoroczna o pojedynczych bądź rozgałęzionych pędach. Osiąga wysokość 15-60 cm. Liście równowąskolancetowate, ząbkowane, zaostrzone o długości do 8 cm. Kwiaty ustawione w kłosokształtnym czworobocznym, zbitym kwiatostanie długości do 6 cm. Przysadki ząbkowane u nasady, zielone i żółtawe, dolne wyciągnięte w długi koniec. Ząbki przysadek krótsze od szerokości przysadek. Korona kwiatu żółta z różowopurpurową wargą dolną, długości 13-16 mm. Rurka korony prosta. Owoc to zwykle czteronasienna torebka o podługowato-jajowatym kształcie. Kwitnie od maja do września.

 

Siedlisko

Pszeniec grzebieniasty występuje w widnych lasach i zaroślach, na ich brzegach, ciepłolubnych murawach i łąkach. Jest gatunkiem charakterystycznym ciepłolubnych okrajków ze związku Geranion sanguinei.

 

Rozmieszczenie geograficzne 

Gatunek eurosyberyjski, występuje od Półwyspu Iberyjskiego na zachodzie po Nizinę Zachodnio-Syberyjską  na wschodzie i od Skandynawii na północy po Kaukaz i Ałtaj na południu.

 

Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie

W Polsce był uważany za gatunek prawdopodobnie wymarły, występował głównie w dolinach Odry i Wisły. W ostatnich latach potwierdzono jednak wiele stanowisk oraz odkryto nowe. Na Lubelszczyźnie podawany z okolic Janowa Podlaskiego, Opola Lubelskiego i z Doliny Wisły z okolic Kazimierza Dolnego i  Opoki.

 

Liczebność populacji 

Brak informacji o liczebności populacji w ostatnich latach.

 

Zagrożenia i wskazania ochronne

Głównym powodem zagrożenia pszeńca grzebieniastego są zmiany związane z użytkowaniem muraw, łąk i okrajków, zaniechanie wypasu i koszenia umożliwia naturalne zarastanie tych siedlisk.

Opracował: Wiaczesław Michalczuk

 

Źródła informacji

Dane publikowane:

Piękoś-Mirkowa  H., Mirek Z. 2006. Flora Polski. Rośliny Chronione. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa.