Nazwa polska: turzyca siedmiogrodzka
Nazwa łacińska: Carex depressa subsp. transsilvanica (Schur) K.Richt. Carex transsilvanica SCHUR
Rodzina: Ciborowate, turzycowate – Cyperaceae
Status i ochrona prawna:
Kategoria zagrożenia na Lubelszczyźnie: VU
 |
Morfologia i biologia Tworząca małe kępy bylina (hemikryptofit), do 20 cm wysoka. Łodygi, ulistnione u podstawy, dłuższe od liści. Liście żółto-zielone, ok. 2-3 mm szerokie. Kłoski na szczycie łodygi po dwa Szczytowy kłos męski, cienki do 1 cm długi, tuż pod nim, na krótkich szypułkach, kulisty kłos żeński o nielicznych kwiatkach ze słupkami o trzech znamionach. Ponad to dwa kłoski żeńskie, wyrastające na cienkich, długich szypułkach, z kątów liści u podstawy łodygi. Zielona, pochwowata podsadka krótsza od kwiatostanu, przysadki dłuższe od pęcherzyków, zielone z brązowym obrzeżeniem. Pęcherzyki zielone, później jasnobrunatne z krótkim dwudzielnym dzióbkiem. Kwitnie wiosną w kwietniu i maju.
|
Siedlisko
W centrum swojego zasięgu rośnie w lasach liściastych, w górach w granicach Polski rośnie na suchych łąkach i pastwiskach. Na Lubelszczyźnie występuje w murawach kserotermicznych z klasy Festuco-Bromete. Rośnie na podłożu zasobnym w węglan wapnia, najczęściej na inicjalnych, kamienistych rędzinach. Preferuje miejscach gdzie roślinność nie osiąga dużego zwarcia.
Rozmieszczenie geograficzne
Turzyca siedmiogrodzka występuje w Środkowej, południowej i południowo-wschodniej Europie oraz w zachodniej Azji. Główny ośrodek swojego występowania ma w Karpatach i w górach Kaukaz. Oderwane stanowiska ma na niżu w Polsce i na Litwie (Matulevičiute 2001). Reprezentuje grupę karpacko-bałkańską elementu europrjskiego-umiarkowanego (Zając, Zając 2009).
Występowanie w Polsce i na Lubelszczyźnie
W Polsce występuje w Karpatach, na terenach położonych na południe od Kotliny Sandomierskiej i Bramy Krajowskiej oraz na Lubelszczyźnie (Zając, Zając 2001). Z Naszego regiony podawana była z okolic Białej Podlaskiej, z doliny Wisły z Podgórza i z Annopola, z Wolwinowa k. Chełma, Sobianowic k. Lublina, Bychawy, Hrebennego, z Kątów, Niedzielisk i Kosobud z okolic Zamościa oraz z terenu Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego z Broczówki, Zalesia, Drewnik, Lipiny, Hajownik i Iłowca (Zając, Zając 2001; Fijałkowski, Adamczyk 1990). Z podawanych wcześniej obecnie potwierdzone są stanowiska w Kątach k. Zamościa i w Niedzieliskach, odnaleziona także na Białej Górze k. Tomaszowa Lubelskiego, w Wolicy Uchańskiej k. Grabowca, w Wirkowicach k. Tarnogóry, Podkrasnem, Czajkach k. Kraśniczyna i Orłowie Murowanym. Na ostatnich trzech z wymienianych stanowisk turzyca siedmiogrodzka prawdopodobnie wyginęła. By uzyskać pełny obraz występowania gatunku na Lubelszczyźnie konieczne są dalsze badania terenowe.
Liczebność populacji
Wszystkie znane na Lubelszczyźnie populacje są małe liczą po kilkanaście, kilkadziesiąt osobników.
Zagrożenia i wskazania ochronne
Turzyca siedmiogrodzka rośnie na łąkach i murawach, gdzie roślinność jest niska i nie osiąga pełnego zwarcia. Brak użytkowania takich miejsc prowadzi do ich zarastania i wypierania turzycy siedmiogrodzkiej przez bardziej ekspansywne gatunki. W celu zachowania gatunku należy prowadzić monitoring jego stanowisk i w razie konieczności podejmować działania ochrony czynnej polegające na hamowaniu sukcesji.
Źródła informacji
Informacja ustna od:
Anna Cwener
Dane publikowane:
Fijałkowski D., Adamczyk B. 1990. Zespoły i flora projektowanego Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego. Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Matulevičiute D. 2001. Carex depressa subsp. transsylvanica and C. tomentosa in Lithuania. Botanica Lithuanica 7(3):303-306.
Zając A., Zając. M. (eds.). 2001. Distribution Atlas of vascular plants in Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Zając M., Zając A. 2009. Elementy geograficzne rodzimej flory Polski – The geographical elements of native flora of Poland. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki UJ.
